Nazwa projektu / Názov projektu: Muszyna – Sabinov: Wzmacniamy wspólne dziedzictwo kulturowe pogranicza Polsko – Słowackiego / Muszyna – Sabinov: Posilňujeme spoločné kultúrne dedičstvo poľsko-slovenského pohraničia
Nr projektu / Číslo projektu: PLSK.01.01.00-12-0118/17-00
Program / Program: Interreg V-A Polska - Słowacja 2014 – 2020
Źródło współfinansowania / Spolufinancovanie source: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Data zawarcia umowy o dofinansowanie projektu / Dátum dohody o financovaní projektu: 21.08.2019 r.
Partner wiodący / Vedúci partner:
Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna (PL)
ul. Rynek 31, 33-370 Muszyna
www.muszyna.pl
Link do projektu
Partner 1 / Parnter 1:
Mesto Sabinov (SK)
Námestie slobody , 57
08301 Sabinov
www.sabinov.sk
Link do projektu
Opis projektu / Popis projektu:
Projekt ma na celu odnowę i ochronę dziedzictwa kulturowego pogranicza, co będzie pozytywnie oddziaływać na stan zachowania poszczególnych zabytków. W ramach projektu będą przeprowadzone renowację ważnych zabytków kultury w Sabinovie i Muszynie, które stanowią potencjał, pozwalający tworzyć i rozbudowywać ofertę turystyczną skierowaną do odwiedzających z Polski i ze Słowacji. Renowacja poszczególnych zabytków w istotny sposób przyczyni się do wzmocnienia tożsamości kulturowej i społecznej, a także do poprawy warunków i jakości życia mieszkańców tego terenu. W ramach projektu będą realizowane działania, które w wyraźny sposób przyczynią się do poprawy warunków umożliwiających rozwój turystyki i pozwolą wyeliminować kilka zidentyfikowanych problemów polsko-słowackiego pogranicza. Jednym z nich jest zły stan zabytków kultury. W projekcie zaplanowano renowację i remont muru obronnego miasta Sabinova oraz odbudowę znacznie uszkodzonej części zamku w Muszynie. Ich zły stan techniczny oraz stopniowa degradacja wymagają dużych prac remontowych, które pozwolą zapobiec ich dalszemu niszczeniu. Oba te zabytki kultury zostaną poddane renowacji zgodnie z zaleceniami odpowiednich urzędów ochrony zabytków. Renowacja opisanych zabytków pozwoli na wykorzystywanie tych miejsc w celach rekreacyjnych. Projekt zakłada również organizację wspólnych transgranicznych wydarzeń kulturalno-integracyjnych, aby podnieść poziom świadomości na temat dziedzictwa kulturowego. Poprzez wspólne spotkania chcemy spopularyzować dziedzictwo kulturowe polsko-słowackiego pogranicza oraz zwrócić uwagę na jego przesłanie historyczne i rozpropagować je wśród obecnych pokoleń. Przyczynią się do tego również wizyty sąsiedzkie dzieci w wieku szkolnym oraz wymiana doświadczeń pomiędzy Jednostkami Straży Pożarnej.
Cieľom projektu je obnova a ochrana kultúrneho dedičstva v pohraničí, čo bude mať pozitívny dopad na zachovalosť jednotlivých pamiatok. V rámci projektu chceme vykonať renováciu dôležitých kultúrnych pamiatok v Sabinove a v Muszyne, ktoré vytvárajú potenciál umožňujúci tvoriť a rozšíriť ponuku cestovného ruchu určenú návštevníkom z Poľska aj zo Slovenska. Renovácia jednotlivých pamiatok podstatne prispeje k posilneniu kultúrnej a spoločenskej identity a tiež k zlepšeniu podmienok a kvality života obyvateľov tohto územia. V rámci projektu budú realizované aktivity, ktoré výrazným sposobom prispejú k zlepšeniu podmienok umožňujúcich rozvoj cestovného ruchu a dovolia odstrániť niekoľko problémov identifikovaných v poľsko-slovenskom pohraničí. Jedným z nich je zlý stav kultúrnych pamiatok. V rámci projektu je naplánovaná renovácia a rekonštrukcia hradieb mesta Sabinova a obnovenie veľmi poškodenej časti hradu v Muszyne. Ich zlý technický stav a postupný rozpad si vyžadujú rozsiahle rekonštrukčné práce, ktoré umožnia predísť ich ďalšiemu zničeniu. Obidve tieto kultúrne pamiatky budú zrenovované v súlade s odporúčaniami príslušných pamiatkových úradov. Obnovenie uvedených pamiatok poskytne možnosť využiť tieto miesta pre rekreačné účely. Projekt predpokladá aj organizovanie spoločných cezhraničných kultúrnych a integračných podujatí majúcich za cieľ zvýšiť.
Wartość całkowita projektu / Celková hodnota: 2 754 064,79 €
Udział partnera / Podiel partnera:
Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna: 1 903 378,07 € (69,11% wartości całego projektu)
w tym z:
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego / Európsky fond regionálneho rozvoja -
1 617 871,34 (85%)
Wkład własny / Vlastný vklad - 285 506,73 € (15%)
Mesto Sabinov: 850 686,72 € (30,89% wartości całego projektu)
w tym z:
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego / Európsky fond regionálneho rozvoja -
723 083,71 € (85%)
Środki z budżetu państwa / Prostriedky zo štátneho rozpočtu - 85 068,67 € (10%)
Wkład własny / Vlastný vklad - 42 534,34 € (5%)
Okres realizacji projektu / Obdobie realizácie projektu: 21.08.2019 r.– 31.07.2022 r.
Cele projektu / Ciele projektu:
1. Odnowa i modernizacja dwóch obiektów dziedzictwa Kulturowego. / Obnovenie a modernizácia dvoch objektov kultúrneho dedičstva.
2. Zwiększenie świadomości mieszkańców i turystów o dziedzictwie kultury pogranicza. / Zvýšenie povedomia obyvateľov a turistov o kultúrnom dedičstve v pohraničí.
Działania w projekcie / Aktivity v projekcie:
1. Odnowa i modernizacja 2 obiektów dziedzictwa kulturowego.
/ Obnovenie a modernizácia 2 objektov kultúrneho dedičstva.
Odnowa i modernizacja 2 obiektów dziedzictwa kulturowego jest najważniejszym zadaniem określonym w projekcie. Zadanie będzie realizowane przez wszystkich partnerów projektu. Po stronie partnera słowackiego będzie to odnowa murów obronnych, rozciągających się w rozległy kompleks przez centrum Sabinova. Zadanie obejmuje renowację wybranych części średniowiecznych ruin, nieistniejących części najbardziej autentycznej zachowanej fortyfikacji miasta, co umożliwi przeprowadzenie prac konserwatorskich i rekonstrukcję fortyfikacji i częściową rekonstrukcję zachowanych wież. Mury miejskie, gotyckie z XV w., w XVI w. wybudowane baszty obronne, z bramami wjazdowymi po obu stronach rynku. Z umocnień zostały pojedyncze odcinki i fragmenty 9 baszt.
Po stronie polskiego partnera zadanie polega na renowacji i rozbudowie ruin średniowiecznego zamku w Muszynie wraz z zagospodarowaniem bezpośredniego otoczenia zamku, przebudowie i renowacji budynku wieży – baszty, budowie miejsca widokowego, sanitariatów wraz z niezbędnymi instalacjami. Zamek zbudowano za panowania Kazimierza Wielkiego. Miał bronić granicy, nadzorować spław i przewóz towarów oraz pełnić rolę komory celnej. Z badań archeologicznych wynika, że pierwszym obiektem wznoszącym się na najwyższym szczycie pasma Koziejówka był drewniany gródek z XI wieku. W XIV wieku gródek został wzmocniony kamieniami i częściowo obmurowany. Zamek powstały ok. 1390 roku na niższym ze szczytów pasma. Główną idea realizacji zadania jest uchronienie istotnych zabytków kultury przed degradacją i dewastacją oraz przywrócenie im reprezentacyjnych funkcji, jako symboli miast partnerskich biorących udział w projekcie, a także udostępnienie ich turystom, aby stanowiły pełnowartościowe zabytki kultury.
Obnovenie a modernizácia 2 objektov kultúrneho dedičstva sú najdôležitejšími úlohami určenými v projekte. Úlohy budú realizované všetkými partnermi projektu. Na starne slovenského partnera to bude obnovenie hradieb tiahnucich sa v rozsiahlom komplexe cez centrum Sabinova. Úloha sa týka obnovenia vybraných častí stredovekých zrúcanín, neexistujúcich častí najautentickejšie zachovaného opevnenia mesta, čo umožní vykonať zakonzervovať a zrekonštruovať krutíny a čiastočne zrekonštruovať zachované veže. Hradby sú gotické z 15. storočia a v 16. storočí boli dostavané obranné bašty s vjazdovými bránami na obidvoch stranách námestia. Z opevnení zostali jednotlivé úseky a zvyšky 9 bášt.
Na strane poľského partnera úloha spočíva v obnovení a výstavbe zrúcanín stredovekého hradu v Muszyne s úpravou bezprostredného okolia hradu prestavbe a obnovení budovy veže – bašty, vybudovaní vyhliadky, hygienických zariadení aj potrebnými inštaláciami. Hrad bol postavený za vlády Kazimíra Veľkého. Slúžil na ochranu hraníc, dohliadal na splavovanie a prevážanie tovaru a plnil funkciu colnej komory. Z archeologických výskumov vyplýva, že prvým objektom týčiacim sa na najvyššom vrchu pásma Koziejowek bolo drevené hradisko z 11. storočia. V 14. storočí bolo hradisko spevnené kameňmi a čiastočne vymurované. Hrad vznikol približne v roku 1390 na nižšom vrchole pásma. Hlavnou myšlienkou realizácie úlohy je zachrániť dôležité kultúrne pamiatky pred zničením a devastáciou a vrátiť im reprezentačnú funkciu ako symbolom partnerských miest zúčastňujúcich sa projektu a taktiež sprístupniť ich turistom tak, aby tvorili plnohodnotné kultúrne pamiatky.
2. Wzmacniamy więzi pomiędzy mieszkańcami pogranicza Polsko – Słowackiego.
/ Posilňujeme väzby medzi obyvateľmi poľsko – slovenského pohraničia.
Działania w ramach tego zadania mają na celu zwiększenie świadomości na temat bogatego dziedzictwa kulturowego pogranicza, za pośrednictwem organizacji imprez transgranicznych. Poprzez organizację tych wydarzeń odwiedzający będą mogli zapoznać się ze zwyczajami i tradycjami, które były ściśle związane z życiem pod murami obronnymi. Pokazy na żywo tradycyjnych rzemiosł zwiększą świadomość dziedzictwa kulturowego dla ogółu społeczeństwa. W ramach imprez zaprezentują się rzemieślnicy, koszykarze, kowale i rzeźbiarze ze Słowacji i Polski. Imprezy tematycznie uzupełnią ofertę dla odwiedzających i turystów w regionie. W ramach imprez odbędą się też rekonstrukcje historyczne oraz występy regionalnych zespołów muzycznych. W ramach tego zadania zostaną zrealizowane również działania mające na celu zwiększenie wiedzy i prezentacja terenów pogranicza. W ramach działań promocyjnych partner Słowacki planuje zakupić 2 zewnętrzne e-kioski, które będą wykorzystywane przez wszystkich, jako źródło informacji. Jeden e-kiosk będzie specjalnie dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Partnerzy w ramach zadania wydadzą publikacje książkowe, składane mapy, na której będą przedstawione w szersze perspektywie zabytki pogranicza. Wydarzenia kulturalno-historyczne zwiększa zainteresowanie i świadomość o dziedzictwie kulturowym i historii oraz w naturalny sposób uzupełnią ofertę turystyczna dla wszystkich odwiedzających. Działania wzmocnią i zwiększa zainteresowanie dziedzictwem i kulturą tego obszaru.
Cieľom aktivity v rámci tejto úlohy je zvýšiť povedomie o bohatom kultúrnom dedičstve pohraničia prostredníctvom organizovania cezhraničných podujatí. Počas týchto podujatí budú sa môcť návštevníci oboznámiť so zvykmi a tradíciami, ktoré boli úzko späté s životom pod hradbami. Ukážky tradičných remesiel zvýši sa povedomie o kultúrnom dedičstve všeobecne vo verejnosti. V rámci podujatí sa predstavia remeselníci, košikári, kováči a rezbári zo Slovenska a Poľska.
Podujatia tematicky doplnia ponuku pre návštevníkov a turistov v regióne. V rámci podujatí sa budú konať aj historické rekonštrukcie a vystúpia na nich regionálne hudobné skupiny. V rámci tejto úlohy budú realizované aj aktivity zamerané na rozšírenie vedomostí o pohraničných územiach a ich prezentáciu. V rámci propagačných aktivít slovenský partner plánuje kúpiť dva exteriérové e-stánky, ktoré budú využívať všetci ako zdroj informácií. Jeden e-stánok bude prispôsobený pre osoby s telesným postihnutím. Partneri v rámci úlohy vydajú knižné publikácie a skladacie mapy, na ktorých budú znázornené pamiatky v pohraničí v širšej perspektíve. Kultúrno-historické podujatia zvýšia záujem a povedomie o kultúrnom dedičstve a histórii a prirodzeným spôsobom doplnia ponuku cestovného ruchu pre všetkých návštevníkov. Aktivity posilnia a zvýšia záujem o dedičstvo a kultúru v tejto oblasti.
3. Organizacja wspólnych wydarzeń transgranicznych w celu prezentacji dziedzictwa kulturowego.
/ Organizácia spoločných cezhraničných podujatí na prezentáciu kultúrneho dedičstva.
Zadanie polega na zorganizowaniu przenośnej wystawy fotograficznej o obiektach dziedzictwa kulturowego oraz konferencji na temat zamków pogranicza. Przygotowanie wystawy fotograficznej umożliwi przedstawienie mieszkańcom pogranicza oraz turystom i kuracjuszom fotografii zabytków i obiektów dziedzictwa kulturowego po obu stronach granicy. Wystawa będzie dostępna w miejscach publicznych i będzie zachętą dla grupy docelowej projektu do odwiedzenia prezentowanych miejsc m.in. murów miejskich w Sabinowie oraz zamku w Muszynie. Wystawa będzie prezentowana w Muszynie oraz w Sabinovie. Konferencja o zamkach i fortyfikacjach pogranicza zostanie zorganizowana u każdego z partnerów. Pozwoli to na zapoznanie się partnerów po obu stronach granicy z ważnymi obiektami dziedzictwa kulturowego. Na obszarze transgranicznym Regionu Nowosądeckiego i Preszowskiego znajduje się kilka wspaniałych obiektów fortyfikacyjnych i założeń zamkowych. Zamki w Muszynie i Rytrze po stronie polskiej oraz mury miejskie w Sabinowie, Zamek w Kamienicy i Zamek w Plavcu po stronie słowackiej. Na konferencję zostaną zaproszeni wykładowcy i archeolodzy, jak również przedstawiciele miast i gmin, na których obszarze znajdują się zamki i fortyfikacje.
Úloha spočíva v usporiadaní prenosnej výstavy fotografií o objektoch kultúrneho dedičstva a konferencií o hradoch v pohraničí. Príprava fotografickej výstavy umožní ukázať obyvateľom pohraničia a turistom i kúpeľným hosťom fotografie pamiatok a objektov kultúrneho dedičstva na obidvoch stranách hranice. Výstava bude dostupná na verejných miestach a bude lákadlom pre cieľovú skupinu projektu aby navštívili prezentované miesta, napr. mestských hradieb v Sabinove a hradu v Muszyne. Výstava bude prezentovaná v Muszyne a v Sabinove. Konferencia o hradoch a opevneniach pohraničia bude zorganizovaná u každého z partnerov. Umožní to spoznať sa s partnerom na obidvoch stranách hranice s dôležitými objektmi kultúrneho dedičstvo. V cezhraničnej oblasti Nowosadeckého regiónu a Prešovského sa nachádza niekoľko nádherných pevnostných objektov a hradných komplexov. Hrady v Muszyne a v Rytre na poľskej strane a mestské hradby v Sabinove, hrad v Kamenici a hrad v Plavči na slovenskej strane. Na konferencie budú pozvaní prednášatelia a archeológovia ako aj predstavitelia miest a obcí, na území ktorých sa nachádzajú hrady a opevnenia.
4. Transgraniczne wizyty sąsiedzkie Jednostek Straży Pożarnej oraz dzieci w wieku szkolnym.
/ Cezhraničné susedské návštevy útvarov požiarnej stráže a detí v školskom veku.
Celem zadania są bezpośrednie spotkania i współpraca transgraniczna pomiędzy Jednostkami Straży Pożarnej oraz uczniami szkół podstawowych. Wizyta sąsiedzka dzieci w wieku szkolnym zostanie zorganizowana w celu poznania kolegów po drugiej stronie granicy i zapoznania się z obiektami wspólnego dziedzictwa kulturowego. Dzieci wyjadą na jednodniową wycieczkę, na której odwiedzą najważniejsze zabytki i spotkają się z rówieśnikami. Takie spotkanie zapoczątkuje współpracę pomiędzy szkołami w miastach partnerskich. Dzieci będą mogły nawiązać przyjaźnie i kontynuować znajomości dzięki następnym spotkaniom i aplikacjom internetowym. Planowane są dwa spotkania – wyjazd z Muszyny do Sabinova oraz z Sabinova do Muszyny. Wymiana doświadczeń pomiędzy Jednostkami Straży Pożarnej będzie polegać na organizacji dwóch jednodniowych warsztatów dotyczących procedur związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego przed powodzią i pożarem. Dzięki spotkaniom zorganizowanym u każdego z partnerów projektu nawiązana zostanie współpraca pomiędzy jednostkami odpowiedzialnymi za działania w sytuacjach kryzysowych. Zostaną opracowane wspólne wytyczne dotyczące ochrony dziedzictwa kulturowego.
Cieľom úlohy sú priame stretnutia a cezhraničná spolupráca medzi jednotkami požiarnej stráže a žiakmi základných škôl. Susedská návšteva detí v školskom veku bude organizovaná so zámerom spoznávať priateľov na druhej strane hranice a poznať objekty spoločného kultúrneho dedičstva. Deti vycestujú na jednodňový výlet, počas ktorého navštívia najdôležitejšie pamiatky a stretnú sa s rovesníkmi. Takéto stretnutie zaháji spoluprácu medzi školami v partnerských mestách. Deti budú môcť si vytvárať priateľstvá a v známostiach pokračovať vďaka nasledujúcim stretnutiam a internetovým aplikáciám. Naplánované sú dve stretnutia – výlet z Muszyny do Sabinova a zo Sabinova do Muszyny. Výmena skúseností medzi jednotkami požiarnej stráže bude spočívať v organizovaní dvoch jednodňových tvorivých dielní týkajúcich sa postupov spojených s ochranou kultúrneho dedičstva pred povodňou a požiarom. Vďaka stretnutiam organizovaným každým z partnerov projektu bude nadviazaná spolupráca medzi útvarmi zodpovednými za opatrenia v krízových situáciách. Budú vypracované spoločné smernice pre ochranu kultúrneho dedičstva.
5. Powiązanie promocji projektu z zadaniami merytorycznymi i celami projektu.
/ Prepojenie propagačných aktivít projektu s vecnými úlohami a cieľmi projektu.
Zadanie zawiera obowiązkową promocję projektu. Pozostałe działania promocyjne zostały zawarte w działaniach merytorycznych. Wszystkie realizowane przez beneficjenta działania komunikacyjne będą zawierać informację o otrzymaniu wsparcia poprzez zamieszczenie zintegrowanego logotypu programu Interreg Polska-Słowacja w materiałach informacyjnych i promujących projekt. Partnerzy zamieszczą na swoich stronach internetowych krótki opisu projektu – przedstawiając jego cele i osiągnięcia oraz podkreślając, że otrzymał wsparcie finansowe Unii Europejskiej. Działania, materiały informacyjne i promocyjne oraz dokumenty związane z realizacją projektu zostaną odpowiednio oznakowane. Zostaną wykonane tablice informacyjne i pamiątkowe. Partnerzy zorganizują konferencje rozpoczynające i kończące projekt.
Úloha obsahuje povinnú propagáciu projektu. ostatné propagačné aktivity sú obsiahnuté v praktických činnostiach. Všetky komunikačné aktivity realizované beneficientom budú obsahovať informácie o získaní podpory formou umiestnenia integrovaného loga programu Interreg Poľsko – Slovensko v informačných materiáloch propagujúcich projekt. Partneri umiestnia na svojich internetových stránkach krátky popis projektu, kde predstavia jeho ciele a úspechy a zvýraznia, že dostal finančnú podporu od Európskej únie. Aktivity, informačné a propagačné materiály ako aj dokumenty spojené s realizáciou projektu budú vhodne označené. Vyrobené budú informačné a pamätné tabule. Partneri usporiadajú konferencie, ktoré budú zahajovať a končiť projekt.
Status projektu / stav práce: w trakcie realizacji / prebieha
