Jastrzębik - miejscowość położona nad potokiem o tej samej nazwie. Lokowana na prawie wołoskim w 1577 r. przez bpa Piotra Myszkowskiego, przywilejem nadanym piotrowi Tyliszczakowi z Krynicy. Początkowo mieszkańcami Jastrzębika byli Wołosi, z czasem doszli również Rusini. Ludność ta była wyznania greckokatolickiego, a parafię tegoż wyznania uposażył bp Piotr Gembicki w 1651 r.
Wody mineralne w okolicy
Źródło „św. Łukasza”
Źródło znajduje poniżej drewnianego, zabytkowego kościoła pw. św. Łukasza (jest to budynek z XIX wieku), dawnej cerkwi grekokatolickiej. Swoją nazwę zawdzięcza patronowi parafii w Jastrzębiku choć niegdyś nazywane było również „Źródłem Przy Cerkwi”. Wybija się ono po drugiej stronie potoku, w stosunku do drogi. Można tam dojść przez kładkę na potoku Jastrzębik, która prowadzi do wiaty wypoczynkowej, służącej również jako sezonowa pijalnia wody mineralnej. Wypływająca stamtąd woda to w 0,13% szczawa wodorowęglanowo-wapniowa, żelazista (HCO3-Ca, Fe), od dawna znana i wykorzystywana przez miejscową ludność.
Źródło „Iwona”
Źródło umiejscowione jest w dolinie potoku wypływającego ze Szczawnej Góry, ponad miejscowością Jastrzębik. Dotarcie do niego jest utrudnione, najkrótsza droga prowadzi przez tereny prywatne, które sezonowo mogą być ogrodzone. Najpewniejszą ścieżką do źródła jest droga prowadząca od kościoła w Jastrzębiku, która wiedzie obok cmentarza, wzdłuż potoku. Źródło położone na łące, na prawej skarpie głęboko wciętej doliny, obudowano i ujęto. Uznane zostało za pomnik przyrody nieożywionej. Woda ze źródła Iwona jest w 0,22% szczawą typu wodorowęglanowo-wapniowego (HCO3-Ca). Ma wyjątkowy, ożywczy smak.
Źródło „Oddech diabła”
Niedaleko mofety znajduje się także inne źródło z którego w charakterystyczny sposób przebija się dźwięk dwutlenku węgla wydostający się nad powierzchnię wody. Z tego też względu miejscowi ludzie powiadają, że jest to miejsce, w którym widać, jak oddycha diabeł.
Atrakcje w okolicy
Dawna cerkiew pw. św. Łukasza w Jastrzębiku
Zbudowana została w 1856 roku w stylu budownictwa zachodnio-łemkowskiego. Pierwszą parafię greckokatolicką uposażył tutaj biskup Piotr Gembicki w 1651 roku. Jest to obiekt drewniany o konstrukcji zrębowej, trójdzielny, jednonawowy. Blaszany dach zdobią baniaste hełmy ze ślepymi latarniami. Dach nad nawą ma kształt namiotowy, nad prezbiterium kalenicowy, wielopołaciowy, w dolnych partiach dwuspadowy. Charakterystyczną cechą cerkwi jest przedłużony babiniec i przesunięta wieża. Wewnątrz warto zwrócić uwagę na polichromię ornamentalną z 1801 roku, oraz ikonostas barokowo - klasycystyczny z XIX wieku. Bogactwo cerkwi stanowi kilka XVIII wiecznych ikon, oraz siedem ikon Deesis z apostołami z połowy XVII wieku umieszczonych na chórze, w których widoczne są wpływy bizantyjskie. Jedyną dokładnie datowaną jest ikona „Chrystus Dobry Pasterz”, wykonana w 1775 roku w stylu barokowo-ludowym. Uroku dodaje jej wolno stojąca dzwonnica - brama zbudowana na początku XX wieku, połączona z drewnianym ogrodzeniem otaczającym cerkiew.Obecnie cerkiew służy jako kościół rzymskokatolicki. Obiekt jest wpisany na Małopolski Szlak Architektury Drewnianej.
Mofeta im. prof. H. Świdzińskiego
To miejsce zimnej (poniżej 100oC) ekshalacji wulkanicznej złożonej głównie z dwutlenku węgla. Ten wyjątkowy pomnik przyrody nieożywionej, nazwany na cześć Prof. Henryka Świdzińskiego, jest największą i najbardziej efektowną mofetą w Polsce, a także jedną z nielicznych w Europie. W kilku punktach, na powierzchni około 25 m2, ze zmienną częstotliwością wydobywają się nieustannie różnej wielkości bąble CO2.
