z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Strona internetowa Strefy turystycznej wykonana w ramach projektu
„Poznajemy atrakcje kulturowe i przyrodnicze pogranicza.” Dowiedz się więcej o projekcie
Zwiedzanie: indywidualnie bezpłatne, zwiedzanie z przewodnikiem odpłatnie, od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00-18.00.
Więcej informacji pod numerem tel. 511 041 322.
www.muszynskieogrodybiblijne.pl
Warto wiedzieć:
• Ogrody znajdują się na poświęconej ziemi, na terenie parafii, zaleca się więc zakrycie ramion i kolan.
• Ogrodowe alejki wyłożone są kamyczkami, dlatego doradza się użycie wygodnego obuwia.
• Teren ogrodów objęty jest zakazem wprowadzania zwierząt.
• Zwiedzających prosi się o ograniczenie korzystania z telefonów komórkowych.
• Możliwość fotografowania.
• Korzystanie ze źródełka wody mineralnej „Maryja” jest możliwe w godzinach otwarcia ogrodów, woda udostępniana bezpłatnie.
• Istnieje możliwość zorganizowania animacji dla dzieci i młodzieży rezerwacja minimum 7 dni przed eventem.
Ogrody Biblijne są adaptacją Objawienia zawartego w Piśmie Świętym i poprzez kompozycje roślin, krajobrazu i instalacji architektonicznych w wyrazisty sposób przekazują artystyczną wizję Słowa Bożego. Ukazują sceny zawarte w Starym i Nowym Testamencie. W ogrodachmożna spotkać kompozycje roślin znanych z kart Biblii oraz występujących w Jerozolimie lub Palestynie, od średniowiecza zwaną Ziemią Świętą. Muszyńskie Ogrody Biblijne są czwartym i zarazem największym w Polsce tego typu obiektem. Swoją powierzchnią obejmują 1,2 ha i są miejscem szczególnej bliskości z religią. Dla osób innego wyznania stanowią ogród spacerowo-botaniczny z kompozycją roślin i krajobrazu Ziemi Świętej. Przebywający w nim turyści mogą zapoznać się z roślinnością Palestyny, Izraela, a także suchym i surowym krajobrazem pustyni, jaki towarzyszył ludziom za czasów Chrystusa. Muszyńskie Ogrody Biblijne zostały podzielone na pięć stref tematycznych. Pierwszą z nich jest Ogród Historii Zbawienia. Ukazuje dzieje od narodzin świata aż po jego kres zawarty w apokalipsie św. Jana. Drugą strefą jest Ogród Krajobrazów Biblijnych. Zawarte w nim kompozycje prezentują geografię Ziemi Świętej, a także wybrane elementy gospodarki rolnej za czasów biblijnych. W kolejnej części ogrodu można zapoznać się z nauką proroków, których rolą było niesienie ludziom Bożego, Mesjańskiego przesłania. Dalej urządzono zakątek dla dzieci. Ostatnią strefą jest Ogród Zakochanych. Jego kompozycja i teksty biblijne mają sprzyjać edukacji religijnej i kontemplacji połączonej z miłym spędzaniem czasu. Podróż po Ogrodach Biblijnych zaczyna się przy rajskiej bramie . Jest strzeżona przez jednego z cherubów – skrzydlatego anioła z połyskującym mieczem, który pilnuje drogi do drzewa życia, co przedstawia płaskorzeźba w zwieńczeniu bramy, jaka symbolizuje przejście ze świata ludzkiego, profanum, do świata boskiego – sacrum. Oznaczenia użyte w kompozycji bramy nie są przypadkowe: okrąg i kwadrat wpisane w siebie symbolizują boską doskonałość koła i przyziemne aspekty ujęte w sztywnej bryle kwadratu. Wypływające strumienie są metaforą wody życia, która daje moc istnienia dla ogrodu i ludzi poprzez zanurzenie w Słowie Życia. Litery z alfabetu greckiego Alfa i Omega to nawiązanie do słów: „Jam jest Alfa i Omega, Mówi Pan Bóg, który jest, który był i który przychodzi, wszechmogący” (Ap 1,8). Brama w religii chrześcijańskiej ma wielkie znaczenie i często pojawia się w Piśmie Świętym, by wspomnieć tu choćby słowa Syna Bożego – Jezusa Chrystusa „Ja jestem bramą. Jeżeli ktoś wejdzie przeze Mnie, będzie zbawiony” (J, 10, 1-21).
Ogród Historii Zbawienia
Główna część Muszyńskich Ogrodów Biblijnych, zwana Ogrodem Historii Zbawienia, zbudowana jest na planie kwadratu o wymiarach 40x40 m. Liczba czterdzieści jest często wspominana w Biblii przy okazji ważnych wydarzeń: m.in. 40 dni postu Jezusa na pustyni, 40 lat wędrówki Narodu Wybranego przez pustynię, 40 dni oblegania obozów izraelskich przez Goliata, 40 dni wielkiego potopu czy wreszcie 40 dni, jakie upłynęły od zmartwychwstania Jezusa do zesłania Ducha Świętego. Liczba ta odwołuje się do różnych wydarzeń – radosnych, smutnych, dramatycznych, chwalebnych, chwil głębszej refleksji, ale i walki. Podobnie jak ludzkie życie, które składa się z całej gamy wydarzeń. Ogród Historii Zbawienia został podzielony tematycznie na cztery części: „Stary Testament”, „Życie i działalność Jezusa”, „Zmartwychwstanie Jezusa i Jego ostatnie pouczenia” oraz „Listy Apostołów”. By poznać biblijną historię zbawienia zgodnie z chronologią zawartą w Piśmie Świętym, należy kierować się numeracją poszczególnych aranżacji (od 1 do 63). Nie jest to jednak konieczne, bo jak Biblię można czytać od dowolnie wybranego wersu, tak i w Ogrodach Biblijnych swoją podróż można kontynuować wybierając własną ścieżkę. W części dotyczącej Starego Testamentu zwiedzający mogą się zapoznać m.in. z historią Noego, Abrahama, Jakuba, Mojżesza czy dziejami Narodu Wybranego podczas niewoli egipskiej. Ciekawą kompozycją jest także zawarcie przymierza Boga z ludźmi poprzez podarowanie im dekalogu przechowywanego w Arce Przymierza . W tej części znajduje się też Świątynia Króla Salomona, której model jest wykonany w skali 1:12. Dużym zainteresowaniem cieszy się interaktywna rzeźba przedstawiająca przejście Narodu Wybranego przez Morze Czerwone, które rozstąpiło się dla nich podczas ucieczki przed Egipcjanami. Przechodząc wśród dwóch ścian symbolizujących „słup wód po prawej i po lewej stronie”, uruchamia się orzeźwiający strumień wody, pokrywający konstrukcję. Szum wody pozwala odczuć chwile grozy opisane w Księdze Wyjścia. Kolejna część Ogrodu Historii Zbawienia dotyczy życia i działalności Jezusa. Rozpoczyna się Jego narodzinami, co symbolizuje gwiazda betlejemska z „warkoczem”, na którym zapisane są imiona przodków Chrystusa . Jej zwieńczeniem jest kamienny żłobek nawiązujący do narodzin Boga na ziemi. Innymi tematami tej części ogrodu są: chrzest Jezusa, Jego 40-dniowy post na pustyni, wybór 12 apostołów oraz cuda, jakich dokonywał. Charakterystycznym elementem tej ścieżki jest rzeźba nawiązująca do Przypowieści o Synu Marnotrawnym, a która przypomina o wielkim miłosierdziu Boga. Trzecia część Ogrodu Historii Zbawienia nawiązuje do Zmartwychwstania Jezusa i Jego ostatnich pouczeń. Znajdują się tu m.in. krzyż w kształcie bramy symbolizujący Golgotę, gdzie ukrzyżowano Jezusa, grotę, w której
spoczęło Jego ciało oraz rzeźba zmartwychwstania Syna Bożego. Ciekawą aranżacją jest wieczernik, w którym został zesłany na apostołów Duch Święty. Wydarzeniu temu towarzyszyły ogniste języki, które spoczęły nad każdym z apostołów przekazując im dary Ducha Świętego: mądrość, rozum, radę, męstwo, umiejętność, pobożność i bojaźń bożą. Dwanaście płomieni w wieczerniku symbolizuje apostołów podczas zesłania Ducha Świętego. Trzynasty płomień umieszczony nad bramą odnosi się do Maryi, która jako Matka Kościoła, trwała z apostołami na modlitwie, oczekując Ducha Świętego. Ostatnią, czwartą, część Ogrodu Historii Zbawienia tworzą fragmenty z Listów Apostolskich. Przedstawione cytaty są zaledwie niewielką częścią bogactwa nauk apostołów i stanowią zachętę do dalszej kontemplacji i poszukiwań możliwości ich zastosowania w codziennym życiu. W centrum Ogrodu Historii Zbawienia znajduje się rzeźba będąca artystyczną wizją Apokaliptycznej Świątyni „Nowego Jeruzalem” opisanej w apokalipsie św. Jana: „I ukazał mi rzekę wody życia, lśniącą jak kryształ, wypływający z tronu Boga i Baranka. Pomiędzy rynkiem Miasta a rzeką, po obu brzegach drzewo życia rodzące dwanaście owoców –wydające swój owoc każdego miesiąca – a liście drzewa służą do leczenia narodów” (Ap 22,1-2).
Ogród krajobrazów biblijnych
Składa się z trzech prostokątów łącznie tworzących kwadrat – symbol ziemskiej działalności człowieka. Pierwsza część przedstawia suchy, surowy krajobraz pustyni wypełniony ostrymi i niedostępnymi skałami, urwiskami i głębokimi korytami rzek, które zapełniają się wodą w czasie pory deszczowej. Roślinność jest tu uboga i rzadka, a życie w takim miejscu z pewnością nie należy do łatwych. Pustynie zajmują ponad połowę obszaru Ziemi Świętej, więc nic dziwnego, że w Biblii często występują opisy z nimi związane. Słowo pustynia w Piśmie Świętym występuje prawie 400 razy. Obszar ten jest do czasów współczesnych miejscem życia i pracy pasterzy. Ogrodowa aranżacja pustyni została stworzona tak, aby zobrazować kilka przypowieści Jezusa. Wśród nich warto wspomnieć tę o zagubionej owcy : „Któż z was, gdy ma sto owiec, a zgubi jedną z nich, nie zostawia dziewięćdziesięciu dziewięciu na pustyni i nie idzie za zgubą, aż ją znajdzie? A gdy ją znajdzie, bierze z radością na ramiona i wraca do domu. Sprasza przyjaciół i sąsiadów i mówi im: Cieszcie się ze mną, bo znalazłem owcę, która mi zginęła. Powiadam wam tak samo w niebie większa będzie radość z jednego grzesznika, który się nawraca niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych, którzy nie potrzebują nawrócenia” (Łk 15,3-7). Przez środek ogrodu meandrami płynie miniatura rzeki Jordan i Jeziora Galilejskiego (zwanego też Jeziorem Genezaret lub Tyberiadzkim). Przy jego brzegu zakotwiczona jest łódź, co jest nawiązaniem do cudownego połowu ryb podczas objawienia się Jezusa po zmartwychwstaniu. Rzeka płynie aż do ujścia do Morza Martwego – akwenu wodnego, którego lustro wody znajduje się w najniższym punkcie ziemi. Poziom zasolenia wód Morza Martwego jest tak wielki, że niemalże nie ma w nim życia roślin i zwierząt. Postój w tej części ogrodu to swoista lekcja geografii. Wzdłuż rzeki rozlokowane są ważne miejsca wymieniane w Biblii: Betlejem, Beer-Szeba, Dan, Nazaret, Kafarnaum, Kana Galilejska, Jerozolima, Jerycho, Sychem, Sodoma i Gomora, Sarepta, Emaus, Betania. Są również góry: Góra Błogosławieństw, Nebo, Karmel, Tabor i Synaj. Trzecia część ogrodu krajobrazów odnosi się do rolnictwa Izraela w czasach biblijnych. Było ono dobrze rozwinięte, a produkty rolne były z powodzeniem eksportowane do innych krajów, czego potwierdzenie znajduje się w starożytnych dokumentach handlowych. W ogrodzie przedstawione są urządzenia do tłoczenia oliwek i winogron. Tłoczenie oliwek, w przeciwieństwie do winogron, wymaga większego nacisku np. poprzez ciężki kamień poruszany przez człowieka lub zwierzę. Tłoczenie winogron odbywało się w urządzeniu wykutym w skale lub zbudowanym z połączonych zaprawą kamieni, składające sie z dwóch pojemników. Do górnego wsypywano winogrona i deptano je bosymi stopami. Uzyskany w ten sposób sok sączył się do dolnego pojemnika, skąd po odstaniu był przelewany do naczyń. Jako zbiór i tłoczenie winogron jest przedstawiony sąd ostateczny w Apokalipsie św. Jana: „I rzucił anioł swój sierp na ziemię, i obrał gron winorośl ziemi, i wrzucił ja do tłoczni Bożego gniewu – ogromnej. I wydeptano tłocznię poza miastem, a z tłoczni krew wytrysnęła, aż po wędzidła koni, na tysiąc i sześćset stadiów.” (Ap 14,19-20). W ogrodzie na poletkach uprawiane są cztery gatunki pszenicy, dwa gatunki jęczmienia, sorgo, proso, a także warzywa i zioła. Wszystkie rośliny posiadają swoje opisy i cytaty z Biblii.
Winnica Pańska i Nauka Proroków
W ogrodach urządzono kilka aranżacji odnoszących się do rolnictwa z czasów biblijnych. Wznosi się tutaj kamienna wieża strażnicza , jakie często stawiano przy winnicach. Pełniły one funkcje schronienia dla osób doglądających winnicy i zarazem punktu obserwacyjnego przed złodziejami lub dzikimi zwierzętami. W dolnych partiach wieży znajdowały się miejsca do leżakowania wina, gdyż panowała tam stała temperatura, odpowiednia do tego procesu. Tutaj też można zaobserwować różnice w sposobie hodowli winogron w Europie i na Bliskim Wschodzie. Na terenie Ziemi Świętej było trudno o budulec, jakim jest drewno. Dlatego też jako podpory dla pnączy winogron używano kamieni. Dawało to wielorakie korzyści. Kamień, który się nagrzewał od słońca powoli oddawał swe ciepło roślinie, łagodząc tym samym duże spadki temperatury nocą. Z kolei rano na kamieniach pojawiała się rosa, którą mogły wchłaniać pnącza. Naprzeciw winnicy znajduje się część ogrodu poświęcona prorokom i ich proroctwom mesjańskim. Przedstawiono tu fragmenty Pisma Świętego należące do 16 proroków: Izajasza, Jeremiasza, Ezechiela, Daniela, Abdiasza, Amosa, Ozeasza, Michesza, Sofoniasza, Nahuma, Habakuka, Aggeusza, Zacheriasza, Malachiasza, Joela i Jonasza. Znajduje się tutaj także źródło wody mineralnej. Krystalicznie czysta woda bijąca ze skały przywodzi na myśl historię proroka Mojżesza. Podczas 40 letniej podróży Żydów przez pustynię do ziemi obiecanej zabrakło im wody. Lud zaczął się buntować, ale Mojżesz poprosił o pomoc Boga. Zostało to opisane w Księdze Wyjścia: "Weź laskę i zbierz całe zgromadzenie, ty wespół z bratem twoim Aronem. Następnie przemów w ich obecności do skały, a ona wyda z siebie wodę. Wyprowadź wodę ze skały u daj pić ludowi oraz jego bydłu." "Następnie podniósł Mojżesz rękę i uderzył dwa razy laską w skałę. Wtedy wypłynęła woda tak obficie, że mógł się napić zarówno lud, jak i jego bydło." (Lb 20, 8-11). Opowieść jest alegorią obfitości bożej łaski, ale odnosi się też do biblijnego przesłania o wodzie życia, czyli Ducha Świętego. Co ciekawe, bijąca ze źródła woda jest bogata w dużą zawartość magnezu czyli tzw. pierwiastka życia. Dlatego warto spróbować jej ożywczego i wyśmienitego smaku. Źródło zostało odkryte w 2016 r., co zbiegło się z jubileuszem 400-lecia sporwadzenia z Katedry Wawelskiej do Muszyny figury Matki Bożej - Pani na Muszynie. Na cześć tego wydarzenia źródło zostało nazwane "Maryja".
Dziecięcy Ogród Biblijny
To fragment ogrodu dedykowany dzieciom. Znajdują się tutaj duże klocki i piaskownica. Miejsce, gdzie najmłodsi wraz z rodzicami lub opiekunami mogą oddać się zabawie i katechezie. Poprzez kontakt z naturą i pięknem stworzenia mogą poznać ukryte w świecie objawienie naturalne i uczyć się harmonii z naturą tworzenia nowego świata. Jezus szczególnie miłował dzieci, czego wyraz zawarty jest w jego słowach w ewangelii św. Marka: "Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie, nie zabraniajcie im, bo do takich należy królestwo Boże" (Mk 10,13-16).
Ogród zakochanych
Ma kształt labiryntu z garbowego żywopłotu, którego docelowa wysokość to ok. 2m. W labiryncie jest tylko jedna ścieżka prowadząca do centrum ogrodu. Jest odniesieniem do podróży, jaką musi przejść każdy człowiek od narodzenia aż do śmierci. W środku labiryntu znajduje sięryba utworzona z bukszpanu - symbol chrześcijan, ale też życia, płodności, narodzin i odrodzenia, czyli wszystkich aspektów związanych z narzeczeństwem, małżeństwem i rodziną.Prezentowane w ogrodzie fragmenty Bibli odnoszą się do "Pierwszych rodziców", "Małżeństwa i odpowiedzialności", "Wychowania dzieci", i "Ufności w pomoc Bożą".